معرفی فلم حکایت های هافمنThe Tales of Hoffmann
- Baset Orfani

- May 6
- 4 min read

۱. جمله معروف به فارسی:
«آه، عشق! شیرینترینِ الهامات و دردناکترینِ خیالات.»
۲. ژانر:
فانتزی، موزیکال، درام، رمانتیک، اپرای سینمایی
۳. مدت زمان:
۱۳۸ دقیقه
۴. سال انتشار:
۱۹۵۱ میلادی
فیلم حکایتهای هافمن (The Tales of Hoffmann) اثری سینمایی استثنایی و برجسته در تاریخ سینمای کلاسیک بریتانیا است که در سال ۱۹۵۱ به کارگردانی مشترک مایکل پاول و امریک پرسبرگر ساخته شد. این فیلم اقتباسی است از اپرایی با همین نام اثر ژاک اُفنباخ، که خود آن نیز بر اساس داستانهای کوتاه ارنست تئودور آمادئوس هافمن، نویسنده رمانتیک آلمانی، شکل گرفته است. فیلم حکایتهای هافمن نه تنها بهدلیل زیبایی بصری منحصربهفرد و ترکیب استادانهی موسیقی و تصویر شهرت دارد، بلکه بهعنوان یکی از پیشگامان سبک اپرای سینمایی نیز شناخته میشود؛ بهعبارتی، فیلمی است که ساختار روایی و سبک اجرایی آن بر اساس اصول اجرای اپرا بنا شده است و نه بهصورت سنتی فیلمنامهای یا دیالوگمحور.
در این فیلم، روایت اصلی از طریق اجرای موسیقی و آوازهای اپرایی منتقل میشود و همه دیالوگها و گفتگوها بهصورت آواز و همراه با ارکستر است، در حالیکه بازیگران اغلب لب میزنند و خوانندگان حرفهای بهجای آنها آوازها را اجرا میکنند. این اثر سینمایی نمایشی چشمگیر از تلفیق موسیقی، رنگ، رقص و طراحی صحنه است و از نظر سبک و فرم، گامی جسورانه بهسوی تجسم شاعرانهی داستان در سینما به شمار میرود. فیلم با وفاداری به ساختار اپرای اُفنباخ ساخته شده و شامل یک پیشدرآمد (پروگ) و سه داستان است که هرکدام نماد یکی از معشوقههای خیالی یا از دسترفتهی هافمن هستند: المپیای مکانیکی، آنتونیا خواننده بیمار، و جولیتا زن فریبکار و اغواگر.

رولاند کیولی در نقش هافمن ظاهر میشود، شاعر رؤیاپردازی که در میخانهای نشسته و در میان مستی و اندوه، سه داستان از معشوقههای گذشتهاش را روایت میکند. در نخستین روایت، المپیا (با اجرای موآیرا شیرر)، یک عروسک مکانیکی است که هافمن ندانسته عاشقش میشود، و این داستان با بهرهگیری از طنز و تمثیل، نقدی بر روابط سطحی و فریبنده ارائه میدهد. در داستان دوم، آنتونیا (آن آیرن)، دختری است بیمار با استعداد موسیقایی، که عشقش به هنر و آواز خواندن در تعارض با سلامت جسمی او قرار دارد و هافمن با دلی پراندوه شاهد نابودی او میشود. در سومین و آخرین داستان، جولیتا (لودمیلا چرینا)، زنی اغواگر و بیرحم است که روح و آینهی جان هافمن را میرباید، و این داستان با حالوهوای وهمآلود و سوررئالیستی خود، جنبهی تاریکتر ذهن شاعر را آشکار میسازد.
فیلم حکایتهای هافمن بیش از آنکه صرفاً یک اقتباس از اپرا باشد، نوعی تجربهی سینمایی شاعرانه و فراتر از قالبهای سنتی فیلمسازی محسوب میشود. طراحی صحنههای فیلم، از جمله رنگبندیهای افراطی، دکورهای فانتزی و نورپردازیهای تئاتری، تأثیری شگرف در برانگیختن حس رؤیا و وهم دارند. این فیلم بهشدت متکی بر زبان بصری است و کمتر از هر فیلم دیگر در آن زمان، به گفتوگو یا روایت مستقیم وابسته است. موسیقی اُفنباخ، که توسط توماس بیچام رهبری شده و توسط ارکستر سلطنتی فیلارمونیک اجرا میشود، در تمام طول فیلم حضوری زنده و غالب دارد و نقش ستون فقرات ساختاری فیلم را ایفا میکند.
مایکل پاول و امریک پرسبرگر که بهعنوان یکی از خلاقترین زوجهای کارگردانی در تاریخ سینما شناخته میشوند، در این اثر نیز اوج هماهنگی و درک مشترک خود را از مفهوم تصویر سینمایی به نمایش میگذارند. حکایتهای هافمن پس از فیلمهای موفق دیگری چون کفشهای قرمز (The Red Shoes) و ملاقات با ونوس، نقطهعطفی در کارنامهی آنها محسوب میشود. بسیاری از رقصندهها و هنرمندان برجسته باله، از جمله موآیرا شیرر، رابرت هلپمن و لودمیلا چرینا، که پیشتر در فیلمهای دیگر این دو کارگردان ظاهر شده بودند، در این فیلم نیز نقشآفرینی میکنند و آن را به اثری تلفیقی از اپرا، رقص و سینما بدل میسازند.
این فیلم در زمان اکران خود، تحسین منتقدان را برانگیخت و بهویژه برای طراحی هنری نوآورانه، جلوههای بصری فریبنده و ترکیب موفق میان موسیقی و تصویر مورد توجه قرار گرفت. با اینحال، ساختار غیرمعمول و وابستگی شدید به فرم اپرایی سبب شد که مخاطبان عام کمتر با آن ارتباط برقرار کنند. با گذشت زمان، حکایتهای هافمن جایگاه خود را به عنوان یک اثر کالت و الگویی برای بسیاری از فیلمسازان آینده، از جمله مارتین اسکورسیزی، تثبیت کرد. خود اسکورسیزی بعدها اذعان کرد که این فیلم یکی از بزرگترین الهامات بصری و سینمایی زندگیاش بوده است.

در دهههای بعد، نسخههای بازسازیشده و بازترمیمشدهای از این فیلم منتشر شد و تلاشهایی برای حفظ کیفیت اصلی رنگها و صوت آن صورت گرفت. نسخه بازسازیشده در سال ۲۰۱۵ توسط بنیاد فیلم بریتانیا با همکاری بنیاد مارتین اسکورسیزی ارائه شد که امکان مشاهده جزئیات تصویری و صوتی با کیفیتی بیسابقه را برای نسلهای جدید فراهم کرد.
فیلم حکایتهای هافمن نهتنها بهعنوان اقتباسی درخشان از یک اثر موسیقایی کلاسیک اهمیت دارد، بلکه بهمثابه یک تجربهی هنری جامع، جایی در مرز میان سینما، موسیقی، تئاتر و رؤیا ایستاده است. اثری است که بیننده را دعوت میکند نه تنها داستانی را بشنود یا ببیند، بلکه آن را احساس کند، در آن غرق شود، و به روایتی شاعرانه از عشق، شکست، خیال و از دستدادن دل بسپارد؛ روایتی که در آن هنر در تمامی اشکال خود به گونهای هماهنگ به تصویر کشیده میشود.
از ابراز محبت و نظرات خوب شما بسیار سپاسگزاریم!
حضور شما در صفحه ادبی (فراز) به ما انگیزه میدهد تا با اشتیاق بیشتری در مسیر رشد و حمایت از ادبیات گام برداریم.
برای حمایت مستمر از فعالیتهای ادبی فراز، خواهشمندیم صفحه ما را دنبال کنید و به وبسایت رسمیمان به آدرس www.faraaaz.com
مراجعه کنید تا از آخرین اخبار و خدمات بنگاه انتشاراتی فراز مطلع شوید.
با احترام
بنگاه انتشاراتی فراز
ایمیل: support@faraaz.no
وبسایت ما:




Comments